HANNAH ARENDT IN DE BUS

In een opwelling ging onze auto de deur uit. Wat een geweldig gevoel! Trots op onszelf dat we het niet lieten bij mooie praatjes, maar daad bij woord voegden. We rekenden ons rijk: van de besparingen konden we zelfs een taxi nemen als het zo uitkwam. Nooit meer zoeken naar een parkeerplaats en nooit meer zoeken naar de auto als die uit nood een straat verderop stond. Niet meer naar de garage en schrikken van de rekening. Niet meer voor vertrek eerst nog de voorruit krabben. Niet meer in de file.

Het gemak van de trein kenden we al. Alle tijd om rond te kijken, lekker te lezen of een praatje te maken met een onbekende. Nu boeken we bij voor de eerste klas als het druk is, dan kan makkelijk van al dat geld dat we overhouden.

De bus herinnert me aan de middelbareschooltijd. De buschauffeurs, die ik allemaal van gezicht kende, hoe ik aan kwam rennen en de bus dan een extra stop maakte, mijn vaste bus-bekenden, de woordjes die ik nog snel door kon nemen.

Nu bus ik de drie Noordelijke provincies door voor lezingen over mijn boek “Dwarsliggers in Appelscha”. Ik verheug me over de extra’s: Wifi en bij elke stoel een oplaadpunt. Een display die precies vertelt hoe laat je waar bent en wat de overstapmogelijkheden zijn. Alle ruimte voor mijn vouwfiets. De service is als vanouds: als ik maar twee minuten overstaptijd heb, belt de chauffeur zijn collega en weet ik zeker dat de volgende bus op me wacht. Waar ik vroeger woordjes leerde, werk ik nu mijn email bij, gooi foto’s van mijn telefoon of lees een boek.

Vervelen doe ik me nooit. Kleurrijke types stappen in, ik hoor flarden van vermakelijke gesprekken en ik zie hoe de buschauffeurs gemoedelijk meedenken in oplossingen. Kaartje van Qbuzz in plaats van Arriva? Nee, dat is niet geldig, maar ga maar zitten, er is geen mens die zoiets kan snappen! OV-kaart kwijt geraakt bij het stappen en toch graag naar huis willen met je dikke kater? Vooruit dan maar, als het je eigen zoon was zou je ook willen dat hij weer thuis kwam.

Waar de bus zes minuten wachttijd heeft maak ik een praatje met de chauffeur. Waar ik naar toe ga? Ik vertel over de lezing die ik ga geven, over mijn dwarsliggers. De chauffeur zegt peinzend: “Ja, dwarsliggers, die zijn belangrijk! Ik lees op dit moment Hannah Arendt en zij zegt daar iets moois over”. Hannah Arendt? Dat is de bekende Duits- Amerikaanse filosofe die schreef over de banaliteit van het kwaad. Hij vervolgt: “Arendt zegt dat de dwarsliggers die tijdens de oorlog nog verguisd werden, juist helden bleken te zijn na die oorlog”. Hannah Arendt is degene die de afwezigheid van kritisch denken en het kritiekloos opvolgen van bevelen ziet als oorzaak van het kwaad.

Hannah Arendt in de bus! Van alle verrassingen die het reizen met de bus me bracht, is dit de meest memorabele.

februari 2025