Kadootje

Kapster, schooljuf of stewardess, dat was allemaal niets voor mij. Schrijfster zou ik worden en ik begon alvast met stukjes in te sturen voor de kinderpagina van de Friese Koerier. Bij plaatsing stuurde de krant een kadootje: kleurpotloden, een boek, een etui. Ik was er verguld mee.

Nu, zestig jaar later, ben ik schrijver en krijg ik elke dag een kadootje. Zo blij als ik als kind was met die kleurpotloden, dat boek en de andere kadootjes, zo maakt mijn hart nu een sprongetje bij de verrassende blijken van waardering die er dagelijks binnen rollen. Yes! Weer geliked op Face-book. Wauw, een repost op Linked-In! Een uitnodiging voor een lezing of zomaar een leuke reactie: “ Kwam ik maar uit zo’n nest als dat van jou …”. Een toegestuurd krantenknipsel met de aankondiging van een “Dwarsliggerweg” en mailtjes waarin zich nieuwe familieleden melden: “… jouw overgrootmoeder Baukje, dat was de zuster van mijn overgrootmoeder ...”

Mijn allermooiste kadootje kwam met de post. Een echte brief, met mijn adres in zwierig schoonschrift op de envelop. Binnenin een ontroerend schrijven. “Ik kende Uw vader en zijn familie, ze woonden drie huizen verderop. Ik ben de dochter van het hoofd van de school, Meester Sijtema.” Hillie (1932) beschreef mijn vader zoals ik me hem voorstelde als kind: vrijgevochten, altijd op pad en met iedereen aan de klets. “Na de oorlog gingen wij in die strenge winter op de schaats naar school. Uw vader voorop en wij aan de stok er achter aan”. Mijn vader ging toen in Assen naar de Landbouw Winterschool, buurtkinderen naar de HBS, en Hillie naar het Gymnasium. Ik zie het voor me, mijn vader met zijn stevige slag wind en sneeuwvlagen trotserend en met de sliert kinderen in zijn kielzog.

Hillie neemt het op voor mijn beppe Sara, van wie ik schreef dat ze nukkig en humeurig kon zijn. En hoe ze liever een potje schaakte dan sopte en boende, en hoe er op de buurt werd gezegd dat het bij haar een zootje was. “We waren er altijd welkom, en rommel, dat zag ik niet zo, bij iederéén schuifelde je in zo’n halfdonker gangetje tussen de klompen door.” Hillie kwam er graag: “Uw grootmoeder Sara hield van rekenen, en ze maakte graag ons huiswerk voor ons. Van die moeilijke sommen zoals de bus vertrok zo en zo laat uit die plaats en die reed dan zo hard, en de andere bus van de andere kant zo laat en zo hard en dan moest je uitrekenen waar ze elkaar ontmoeten.” 

Natuurlijk mag ik langskomen in Assen, waar Hillie nu woont. De tafel in de sfeervolle woonkamer is ingericht als een thematafel van de Vrije School: mijn boek op de ereplaats, rondom fotoboeken, een poesie album met het versje van mijn tante Annie er in, krantenknipsels en meer. Ik hoor geweldige verhalen: over de Rode Meester van Appelscha-Boven, over opgroeien als dochter van de hoofdmeester, over hoe moeilijk het was om als gewoon dorpsmeisje op het deftige gymnasium te komen en spannende verhalen over de oorlogstijd.

Wat een prachtig kado!           

Groningen, 27 april 2024